Συζήτηση με την Jordan Fragen, μέρος 1ο: Είναι τα lootboxes τζόγος;

Αν κάποιος έλεγε πριν από δέκα χρόνια πως το 2020 εκατομμύρια άνθρωποι θα παρακολουθούσαν επαγγελματίες να παίζουν βιντεοπαιχνίδια με τον ίδιο τρόπο που παρακολουθούν ποδοσφαιριστές στο γήπεδο, είτε θα τον περνούσαν για τρελό, είτε θα τον καλούσαν στο Hollywood για να γράψει ένα καλύτερο σίκουελ για το Tron από αυτό που βγήκε στους κινηματογράφους. Κι όμως, τα esports έχουν μπει για τα καλά στο παιχνίδι και διεκδικούν ολοένα και μεγαλύτερο μερτικό από την πίτα, τόσο από άποψη τηλεθέασης και χορηγιών όσο και από στοιχηματικής πλευράς. Το OnlineGambler.gr επικοινώνησε με την Jordan Fragen, data analyst με ειδίκευση στον τομέα των esports για να συζητήσουμε τόσο την άνοδο της βιομηχανίας όσο και τα προβλήματά της.

Σε αυτό το πρώτο μέρος της συζήτησης, η Jordan μας λέει δυο λόγια για την καριέρα της και μετά αναλύουμε το σημαντικό ζήτημα των lootboxes, αν αυτά αποτελούν προϊόν τζόγου και πώς θα έπρεπε να είναι μια νομοθεσία που θα βάζει κανόνες σχετικά με αυτήν την πρακτική των εκδοτών βινεοπαιχνιδιών, ενώ στο δεύτερο μέρος θα δούμε τη σχέση των esports με το στοίχημα.

Στα esports από… σπόντα

Τα esports είναι μια ραγδαία αναπτυσσόμενη βιομηχανία, η οποία γεννά έσοδα κοντά δύο δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο. Αλλά εξίσου ραγδαία αναπτυσσόμενη είναι και η καριέρα της Jordan. Πριν από 3,5 χρόνια δεν φανταζόταν όταν θα μπορούσε να αμείβεται ως επαγγελματίας για να είναι τόσο κοντά στο video gaming, το οποίο αγαπά από μικρή. Ολα ξεκίνησαν από ένα… ατύχημα, μας εξηγεί: «Ημουν στο τελευταίο έτος των σπουδών μου. Είχα ήδη καταλάβει ότι δεν πρόκειται να γίνω γιατρός. Παραείμαι σιχασιάρα. Οπότε έπαιρνα όσα μαθήματα μου άρεσαν, χωρίς να με ενδιαφέρει αν το αντικείμενο σχετίζεται με το πτυχίο μου. Πήρα λοιπόν ένα μάθημα σχεδίασης παιχνιδιών, με καθηγητή τον Christopher Weaver, από τους ιδρυτές της Bethesda. Τον ρώτησα ποια είναι η μία συμβουλή που έχει να μας δώσει και μας είπε να βρούμε το αθέμιτο πλεονέκτημα που έχουμε απέναντι στον ανταγωνισμό. Για εμένα αυτό το πλεονέκτημα είναι ότι λατρεύω τα esports και παράλληλα δεν υπάρχουν πολλοί που κατανοούν τα data με τον τρόπο που τα καταλαβαίνω εγώ και μπορούν να μετατρέψουν αυτά τα δεδομένα σε ελκυστικές ιστορίες».

Κάπως έτσι άρχισε να φτιάχνει πίνακες τηλεθέασης για ένα μπλογκ και σύντομα έγινε γνωστή στο χώρο και «στρατολογήθηκε» από οργανισμούς και ομίλους media για να εργαστεί ως esports data analyst. Μέσα σε τρία χρόνια έχτισε το όνομά της σε τέτοιο βαθμό, που μόλις δύο ώρες πριν από τη συνέντευξή μας ενημερώθηκε ότι είναι υποψήφια για το βραβείο της κορυφαίας Data Analyst στα GamHer’s Awards 2020. «Νιώθω περηφάνια από αυτήν την αναγνώριση. Είμαι πολύ λίγο καιρό στο χώρο και ξέρω ότι δύσκολα θα κερδίσω, αλλά το σημαντικό είναι ότι είμαι εκεί. Πάντα είναι όμορφο να ξέρεις ότι οι άνθρωποι που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα με εσένα και ξέρουν το χώρο, σέβονται τη δουλειά σου».

Τα GamHer’s Awards είναι βραβεία ειδικά για τις γυναίκες του gaming. Για όσους προερχόμαστε από το χώρο του αθλητισμού, είτε ως αθλητικογράφοι είτε από την business πλευρά των σπορ, είναι γνωστό ότι όχι μόνο οι γυναίκες είναι μειονότητα, αλλά έχουν πολύ δυσκολότερο δρόμο να διαβούν σε σχέση με τους άντρες. Η Jordan περιέγραψε τα esports ως αυτό που πολλοί θα θέλαμε να είναι τα παραδοσιακά σπορ: «Υπάρχουν εμπόδια, αλλά καμία δουλειά δεν είναι εύκολη. Αυτό που έχω βιώσει είναι μια βιομηχανία που έχει ανοιχτή την αγκαλιά και που δέχεται με χαρά όποιον δουλεύει και αξίζει να προχωράει. Για τους αθλητές των esports ίσως τα πράγματα είναι διαφορετικά, αλλά στο business κομμάτι, το ότι είμαι γυναίκα μάλλον με έχει βοηθήσει και σίγουρα δεν με έχει βλάψει».

Είναι τα lootboxes τζόγος;

Η κουβέντα για τα lootboxes στα παιχνίδια κρατάει πολλά χρόνια στη βιομηχανία των video games. Είναι τζόγος; Θα έπρεπε να επιτρέπονται; Και τέλος πάντων κάτω από ποιο νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να ενταχθούν;

Τα lootboxes είναι μυστηριώδη κουτιά (σε κάποια παιχνίδια μπορεί να έχουν άλλη μορφή, αλλά πήραν το όνομα αυτό γιατί έτσι πρωτοεμφανίστηκαν), τα οποία μπορείς να κερδίσεις ή να αγοράσεις εντός του παιχνιδιού και τα οποία μπορεί να περιέχουν πολύτιμα για τον χαρακτήρα σου αντικείμενα. Κι αν το κερδίσεις είναι μια χαρά. Αλλά αν αγοράζεις κουτί στο κουτί με την ελπίδα να βρεις εκείνο το αντικείμενο που χρειάζεσαι, τότε δεν απέχει πολύ από τον παραδοσιακό ορισμό του τζόγου.

Σε αυτό στάθηκε στη συζήτησή μας και η Jordan Fragen. Θεωρεί ότι η νομοθέτηση των lootboxes έχει καθυστερήσει (τουλάχιστον στις ΗΠΑ) και η κουβέντα έπρεπε αυτή τη στιγμή να οδεύει προς την εύρεση τελικής λύσης. «Στη Δυτική Ευρώπη γίνονται προσπάθειες. Το Βέλγιο τα έχει απαγορεύσει, που επίσης δεν είμαι σίγουρη ότι είναι η λύση, αλλά τουλάχιστον έχει κάνει κάτι. Πρόσφατα βγήκε ένα τρέιλερ για το καινούργιο NBA2K. Και τι είναι; Διαφημίζει τα γραφικά ή το gameplay; Οχι ιδιαίτερα. Είναι τριάντα δευτερόλεπτα διαφήμισης και το μόνο που δείχνει είναι το άνοιγμα φακέλων που ο χρήστης αγοράζει, για να πάρει virtual κάρτες νέων παικτών, ή νέων κινήσεων και δυνατοτήτων στο παιχνίδι. Και ξέρεις καλά ότι έχω σπουδάσει νευροεπιστήμες. Με ενδιαφέρει το ζήτημα του εθισμού και προσωπικά καταλαβαίνω γιατί οι εταιρείες θέλουν τα lootboxes, όμως δεν πρέπει να κρυβόμαστε. Είναι τζόγος και είναι εθιστικό. Το πρόβλημα δεν είναι ο τζόγος. Ο τζόγος είναι μια χαρά. Το πρόβλημα είναι ότι το κρύβουν επιμελώς για να μη βάλει το χέρι του ο νόμος στα κέρδη τους. Οι εταιρείες παραγωγής των παιχνιδιών αρνούνται να κάτσουν στο τραπέζι και να αναρωτηθούν αν το σύστημα αυτό, του καθαρού in-game τζόγου, θα βοηθήσει το οικοσύστημα των esports και γενικά το video gaming».

Ακούγοντας αυτό, η πρώτη ερώτηση που θες να κάνεις είναι αν μιλάμε για τζόγο που απευθύνεται σε παιδιά. Το ρωτάς και περιμένεις μια καθησυχαστική απάντηση, περιμένεις να ακούσεις ότι υπάρχει δικλείδα ασφαλείας ώστε να μην έχουν δικαίωμα αγοράς lootboxes ή card packs ανήλικοι παίκτες. Ομως η αλήθεια σε προσγειώνει: «Το μεγάλο πρόβλημα είναι οι αθλητικοί προσομοιωτές. Το FIFA ή το NBA2Κ έχουν PEGI-3, είναι κατάλληλα για όλα τα κοινά. Το παιδί μπαίνει και μπορεί πολύ εύκολα να κάνει αγορές αν πάρει τον αριθμό της πιστωτικής κάρτας των γονιών. Και αυτό που πουλάει η εταιρεία δεν είναι το περιεχόμενο. Είναι αυτό το άνοιγμα του κουτιού για να δεις τι έχει μέσα. Υπάρχει λόγος που τα βίντεο με unboxing είναι τόσο δημοφιλή στο YouTube. Η αναμονή και η αγωνία γεμίζει ντοπαμίνη τον εγκέφαλο, κάτι πολύ εθιστικό. Πρέπει οι γονείς να ενημερωθούν, αλλά να ενημερωθούν σωστά. Να ξέρουν τι αγοράζουν στα παιδιά τους. Μία τόση δα σήμανση που λέει in-game purchases δεν είναι αρκετή για να καταλάβουν οι γονείς τι είναι αυτές οι πιθανές αγορές εντός παιχνιδιού και με ποιον τρόπο γίνονται. Επίσης πρέπει να μάθουμε ακριβώς τις πιθανότητες να βρεις, ας πούμε, ένα legendary όπλο στο κουτί. Αν η εταιρεία μου λέει ότι είναι κάτω από 1%, όπως κάνουν, δεν μου εξηγεί το νούμερο. Είναι 0,9% ή μήπως 0,0009%. Εκεί υπάρχει διαφορά».

Η Jordan δεν είναι αισιόδοξη για το μέλλον. Θεωρεί ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει ένας νόμος, όμως θα γίνει πρόχειρα και βιαστικά. Και αυτό, υποστηρίζει, θα βλάψει την αγορά του στοιχήματος. Γιατί αν ένας νομοθέτης «δεν καταλαβαίνει τα esports και του πουν πως πρέπει να σταματήσει τον τζόγο, πιθανότατα θα γράψει έναν νόμο τόσο γενικό, που θα περιλαμβάνει το στοίχημα, μία ανεξάρτητη και πολύ πιο ξεκάθαρη γωνιά του οικοσυστήματος».

*Στο δεύτερο μέρος της συνέντευξης συζητάμε για το στοίχημα στα esports και πώς έχει επηρεάσει τη βιομηχανία. Ακόμα μαθαίνουμε τι έχει δανειστεί ο τομέας των esports από τα παραδοσιακά σπορ και προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν υπάρχουν «στημένα» ματς στο video gaming.