Οσοι ασχολούνται με το online στοίχημα, έχουν παρατηρήσει μια νέα τάση στην αγορά: όλο και περισσότερες παραδοσιακές στοιχηματικές προσθέτουν τα esports, βιντεοπαιχνίδια σε ανταγωνιστικό επίπεδο, στον κατάλογό τους. Αλλά δεν είναι μόνο αυτές. Νέες στοιχηματικές, αφιερωμένες αποκλειστικά στα esports ξεφυτρώνουν καθημερινά σαν μανιτάρια. Πρόκειται για μια νέα αλλά ταχέως αναπτυσσόμενη βιομηχανία θεάματος. Για να την κατανοήσουμε καλύτερα, απευθυνθήκαμε στην Jordan Fragen, data analyst με ειδίκευση στο κομμάτι των esports. Απάντησε στις ερωτήσεις μας, αλλά μας δημιούργησε άλλες τόσες, που μόνο το μέλλον θα δείξει πώς απαντώνται.
Σε αυτό το δεύτερο μέρος της κουβέντας με την Jordan, μιλάμε για το στοίχημα αλλά και για τη σχέση των esports με τα παραδοσιακά σπορ. Ακόμα, προσπαθούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν υπάρχουν «στημένα» στα esports. Υπενθυμίζεται ότι στο πρώτο μέρος ασχοληθήκαμε κατά βάση με το ζήτημα των lootboxes και κατά πόσο η αγορά τους αποτελεί τζογάρισμα.
Το στοίχημα στον κόσμο των esports
Οταν ρωτάς -και δη μία business αναλύτρια- πώς επηρέασε το στοίχημα τη βιομηχανία των esports, περιμένεις να ακούσεις για νέες επενδύσεις, χορηγίες ή για οικονομικά στοιχεία. Η Jordan όμως δεν είναι προβλέψιμη: «Ειλικρινά; Η μεγαλύτερη αλλαγή που έφερε είναι στην τηλεθέαση. Αύξησε θεαματικά τον αριθμό των θεατών. Ο κόσμος έμαθε τα esports από το στοίχημα και έμεινε. Το στοίχημα έφερε και πολλούς επαγγελματίες παίκτες του στοιχήματος, που είτε παίζουν daily fantasy είτε ποντάρουν μεγάλα ποσά στο στοίχημα. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να βλέπουν τον αγώνα και να καταλαβαίνουν τι συμβαίνει για να κερδίσουν. Και αυτό δημιουργεί έναν κύκλο. Άνθρωποι βλέπουν τους αγώνες επειδή έχουν ποντάρει και άνθρωποι ποντάρουν επειδή θα δουν τους αγώνες και θέλουν να επενδύσουν περισσότερο σε αυτό το ματς, βάζοντας τα χρήματά τους στη ζυγαριά».
Από τη στιγμή λοιπόν που οι παίκτες θέλουν να βλέπουν τους αγώνες και αφού το στοίχημα φέρνει κόσμο στα esports, αυτό πρέπει να είναι χαράς ευαγγέλιο για το Twitch, την πλατφόρμα που βάσισε την επιτυχία της στη μετάδοση βιντεοπαιχνιδιών. Ρωτήσαμε λοιπόν αν υπάρχει κάποιος πιθανός ανταγωνιστής για το Twitch αυτή τη στιγμή και κατά πόσο έχει η τηλεόραση χάσει ήδη το παιχνίδι. Η Jordan που έχει μελετήσει τα viewership trends των esports πιθανότατα όσο κανένας άλλος, πιστεύει ότι η αντεπίθεση του YouTube ίσως έρχεται, ενώ θεωρεί ότι η τηλεόραση θα μπορούσε να παίξει ένα ρόλο, έστω και συμπληρωματικό.
«Είναι παράξενο το ζήτημα της τηλεόρασης. Ο κόσμος των esports δεν έχει συνηθίσει τα διαφημιστικά διαλείμματα. Οι διαφημίσεις είναι στην αρχή και στο τέλος, αλλά η τηλεόραση βάζει άγαρμπα διαφημίσεις στη μέση ενός προγράμματος που δεν κατανοεί. Εγινε φέτος με το ESPN. Έκοψε τον τελικό του LCS για να βάλει διαφημίσεις και έχασε τη μεγαλύτερη μάχη του τουρνουά. Η τηλεόραση δεν είναι ότι δεν έχει ελπίδες, όμως πρέπει να φερθεί πιο έξυπνα αν θέλει όντως να έχει μερίδιο. Λιγότερες ζωντανές μεταδόσεις και περισσότερα ντοκιμαντέρ ή εκπομπές, αυτό θα έλεγα εγώ. Εκτός αν μιλάμε για πιο τηλεοπτικά βιντεοπαιχνίδια όπως το Rocket League. Κάθε αγώνας κρατάει πέντε λεπτά και αν πάει σε παράταση, τότε ένα με δύο λεπτά παραπάνω. Και μετά βάλε διαφημίσεις. Ομως το League of Legends δεν μπορείς να το προβλέψεις. Ο κάθε αγώνας μπορεί να κρατήσει από 20 μέχρι 90 λεπτά».
Και φυσικά, με δεδομένο ότι τα esports δεν είναι ένα πράγμα, όσο και αν στις στοιχηματικές κατηγοριοποιούνται κάτω από μία ταμπέλα, είναι πάντα καλή ερώτηση ποια παιχνίδια είναι τα πιο betting-friendly. Σύμφωνα με την Jordan, πρέπει να είναι παιχνίδια που μπορεί να καταλάβει ο καθένας, αλλά που να μην μπορεί να τα μιμηθεί στην πραγματική ζωή. Για αυτό το League of Legends, το Fortnite ή το CS:GO είναι τόσο επιτυχημένα, τόσο ως esports όσο και ως προϊόντα στοιχήματος. Αντίθετα, ένα υπέρμετρα περίπλοκο παιχνίδι όπως το Overwatch δεν μπορεί να κρατήσει όσους θεατές δεν έχουν εμπειρία πίσω από το χειριστήριο. Και φυσικά, παιχνίδια όπως το NBA2K ή άλλοι αθλητικοί προσομοιωτές δεν τραβάνε κόσμο, γιατί αντί να δεις κάποιον να χειρίζεται τον LeBron James, μπορείς να δεις τον ίδιο τον LeBron James να καρφώνει και να σουτάρει. Ισως το μόνο παιχνίδι που σπάει αυτήν τη νόρμα είναι το FIFA και αυτό μόνο και μόνο επειδή είναι υπερβολικά δημοφιλές σε κάζουαλ παίκτες.
Εκεί είναι λοιπόν που έρχονται οι εξειδικευμένες στοιχηματικές, αυτές που ασχολούνται αποκλειστικά με το κομμάτι των esports. Εκεί ξέρεις ότι η εταιρεία κατανοεί το προϊόν, όμως πόσο εμπιστεύεσαι τον ίδιο τον μπουκ; Αυτή η ερώτηση δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. «Από τη μία έχεις εταιρείες όπως η Rivalry, που έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Ομως κάθε τόσο βγαίνει και μια καινούρια εταιρεία, που φτιάχνει το δικό της cryptocurrency, το πουλάει και υπόσχεται ότι θα φτιάξει μια πρωτοποριακή esports betting πλατφόρμα, ειλικρινά δεν ξέρω γιατί επιλέγουν πάντα να το πουλάνε ως στοιχηματική, και τελικά παίρνουν τα λεφτά και φεύγουν. Γίνεται συνέχεια, υπάρχουν άνθρωποι που έχουν συμμετάσχει σε δυο και τρεις απάτες τέτοιου είδους, και ωστόσο ο κόσμος ακόμα πετάει τα λεφτά του. Θα έλεγε κανείς ότι κι αυτό είναι ένα είδους τζόγου».
Υπάρχουν «στημένα» στα esports;
«Αν κάνεις ένα κακό κοντρόλ στο ποδόσφαιρο και ο αντίπαλος σκοράρει, κανείς δεν θα ξέρει αν ήταν ανθρώπινο λάθος ή αν υπήρχε στήσιμο του παιχνιδιού. Στα esports υπάρχουν data για τα πάντα. Όταν τελειώσει ο αγώνας μπορούμε να δούμε τι έκανες σε εκείνη τη στιγμή και πώς αντιμετώπισες ποια κατάσταση. Στην περίπτωση των esports υπάρχει άλλο πρόβλημα και αυτό είναι τα cheat codes. Ξέρουμε περιπτώσεις που συγκεκριμένες ομάδες έγραψαν κώδικα και με αυτόν κατάφεραν να νικήσουν αντιπάλους που έκαναν τα πάντα σωστά και θα έπρεπε να έχουν κερδίσει. Στην πραγματική ζωή δεν μπορείς να γράψεις έναν κώδικα για να τρέχεις πιο γρήγορα ή για να τρέχεις ψηλότερα».
Μα πόσο εύκολο είναι να γράψεις έναν κώδικα, να χακάρεις τον σέρβερ του παρόχου του παιχνιδιού ή της διοργάνωσης ώστε να κλέψεις; Και στο κάτω κάτω αξίζει τον κόπο; Δεν θα μαθευτεί; Η απάντηση μας έφερε, ξανά, αντιμέτωπους με όσα ξέρουμε ήδη από τα σπορ: «Δύο άνθρωποι μπορούν να κρατήσουν ένα μυστικό μόνο αν ο ένας είναι νεκρός. Στο μπάσκετ και στο ποδόσφαιρο ακόμα και αν ένας είναι “πουλημένος” μπορεί να καταστρέψει ένα ματς. Στα esports χρειάζεται ολόκληρη ομάδα για να κλέψεις με κώδικα. Βέβαια, όπως στον αθλητισμό, έτσι και εδώ, τη μερίδα του λέοντος στα βρόμικα παιχνίδια έχουν οι μικρότερες κατηγορίες. Αν παίζεις στο ΝΒΑ πληρώνεσαι εκατομμύρια. Ομως καταπληκτικά λεφτά παίρνεις και ως επαγγελματίας των Esports, στις μεγάλες κατηγορίες. Δεν αξίζει τον χρόνο σου και το ρίσκο να κλέψεις».
Esports και αθλητισμός
Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι υπάρχει παραλληλισμός μεταξύ esports και αθλητισμού. Η κοινότητα είναι διχασμένη εδώ και χρόνια, σχετικά με το ζήτημα των Ολυμπιακών Αγώνων. Κάποιοι παλεύουν να βάλουν συγκεκριμένους τίτλους παιχνιδιών στους Αγώνες, ενώ άλλοι θεωρούν ότι πρέπει να δημιουργηθεί μια άλλη διοργάνωση που να απευθύνεται σε ξεχωριστό κοινό ώστε να μην αποκλειστούν εκ προοιμίου τα πιο βίαια πολεμικά παιχνίδια. Η Jordan δεν θέλει καν να ακούει για την κουβέντα περί Ολυμπιακών, αλλά πιστεύει ότι η αλήθεια για τη φύση των esports είναι κάπου στη μέση: «Νομίζω ότι τα esports δανείζονται πολλά από τον παραδοσιακό αθλητισμό. Υπάρχουν μαθήματα που μπορούμε να πάρουμε από τον παραδοσιακό αθλητισμό. Πώς χτίζεις μια οπαδική βάση. Πώς πουλάς εισιτήρια για μία εκδήλωση. Πώς κάνεις τον κόσμο να ενθουσιάζεται με την αγαπημένη του ομάδα. Η βασική διαφορά έχει να κάνει με την εποχή μας. Είναι μια εποχή όπου όλα πρέπει να έχουν ηλεκτρονική παρουσία και τα σπορ προσπαθούν τώρα να μπουν στο κλίμα του ίντερνετ. Τα esports πηγάζουν από εκεί, οπότε έχουν ένα προβάδισμα σε αυτήν τη φάση της αλλαγής που βιώνουμε».
Δηλαδή τι; Τα esports έρχονται και «κλέβουν» πιθανούς φιλάθλους άλλων σπορ; Ή μήπως απευθύνονται σε παιδιά που ούτως ή άλλως δεν θα απολάμβαναν το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ ή τον στίβο; «Νομίζω ότι είναι λίγο και από τα δύο. Μεγάλο μέρος είναι οι στερεοτυπικοί έφηβοι που παίζουν playstation από το πρωί ως το βράδυ και όταν δεν παίζουν θέλουν να βλέπουν τους αγαπημένους τους gamers στο Twitch. Αλλά, μεταξύ μας, ο περισσότερος κόσμος που έχω γνωρίσει στα μεγάλα τουρνουά και στα συνέδρια είναι φίλαθλος κόσμος. Εχουν την ομάδα τους στο μπάσκετ και στο μπέιζμπολ και έχουν την ομάδα τους στο League of Legends και στο CS:GO. Αν σου αρέσει ο ανταγωνισμός θα ξεκινήσεις από κάτι απλό όπως το μπάσκετ, θα πας σε κάτι πιο περίεργο όπως τα esports και μπορεί να καταλήξεις σε κάτι εντελώς παλαβό. Μα το Θεό, τώρα που μιλάμε το ESPN έχει στιγμιότυπα από αγώνα κόρνχολ (σ.σ. ένα ας πούμε σπορ, με σκοπό να πετάξεις ένα σακούλι με σπόρους καλαμποκιού σε μια τρύπα εννιά μέτρα μακριά). Ο κόσμος είναι απελπισμένος για οτιδήποτε έχει μέσα του ανταγωνισμό. Ισως αυτό κάνει τόσο ελκυστικά και τα ριάλιτι στην τηλεόραση, δεν ξέρω».
[…] Συζήτηση με την Jordan Fragen, μέρος 2ο: Esports και στοίχημα […]