Εδωσε την έγκρισή της η FIFA για την κυκλοφορία μιας εφαρμογής για κινητά, μέσω της οποίας ο κάθε ποδοσφαιριστής θα μπορεί να καταγγείλει ανώνυμα χειραγώγηση αγώνα ή απόπειρα δωροδοκίας. Την εφαρμογή παρήγγειλε η FIFPro, η Παγκόσμια Ενωση Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών, και την παρουσίασε στη FIFA, παίρνοντας σχεδόν άμεσα στο πράσινο φως για την κοινοποίησή της στα μέλη της Ενωσης.
Η εφαρμογή ονομάστηκε Red Button, φόρος τιμής στο πιο διαδεδομένο μέχρι σήμερα σύστημα ανίχνευσης υποψήφιων στημένων αγώνων της FIFA. Αυτό δεν είναι άλλο από το Early Warning System (EWS), που σκανάρει τις στοιχηματικές για να βρει αφύσικα πονταρίσματα. Και λέμε ότι το όνομα είναι φόρος τιμής γιατί μπορεί το επίσημο όνομα του συστήματος, από το 2005 όταν και λανσαρίστηκε, είναι EWS, όμως όλοι σχεδόν το αποκαλούν με τα «χαϊδευτικά» του: κόκκινο φωτάκι ή κόκκινο κουμπί.
Το πρόβλημα ήταν ότι το EWS προσέφερε μονάχα ενδείξεις. Οι Αρχές έπρεπε στη συνέχεια να μαζέψουν μαρτυρίες για να στηρίξουν μια υπόθεση. Και επιπλέον, κάλυπτε μόνο έναν από τους λόγους χειραγώγησης αγώνων. Τα κέρδη από το στοίχημα είναι ο νούμερο ένα λόγος που στήνονται ματς, όμως όχι ο μόνος, σύμφωνα με τον ρεπόρτερ-ερευνητή Declan Hill, συγγραφέα του μπεστ σέλερ «Τα Στημένα – Ποδόσφαιρο και Οργανωμένο Εγκλημα».
Αντιθέτως, το Red Button ξεκινάει από τη μαρτυρία (ή και την ομολογία), προσφέροντας πλήρη εχεμύθεια σε όσους ποδοσφαιριστές θέλουν να αποκαλύψουν πράγματα που γνωρίζουν, όμως υπό άλλες συνθήκες θα φοβούνταν για την καριέρα τους ή για τη ζωή τους. Δεν είναι η πρώτη φορά που στους ποδοσφαιριστές δίνεται ένα εργαλείο με το οποίο μπορούν να καταγγείλουν όσα γνωρίζουν για στημένα ματς. Η FIFA έχει εκδόσει στο παρελθόν τη δική της εφαρμογή, τo FIFA Integrity App (που θα συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά και παράλληλα με τη νέα εφαρμογή). Ωστόσο, η ανωνυμία που προσφέρει το καινούριο εργαλείο, το κάνει σαφώς ξεχωριστό.
Η FIFPro υπόσχεται ότι η τεχνολογία πίσω από το app διασφαλίζει τα στοιχεία των ποδοσφαιριστών που θα θελήσουν να κάνουν κάποια καταγγελία. Το download, η χρήση και το ανέβασμα κάποιας καταγγελίας είναι μη ανιχνεύσιμα, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της Ενωσης. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, αφού στους παίκτες δίνεται η δυνατότητα να αφήσουν (προεραιτικά) τα στοιχεία τους, σε περίπτωση που θέλουν να συνεργαστούν περαιτέρω με την αστυνομία και την εισαγγελία.
Η συμφωνία μεταξύ FIFA και FIFPro προβλέπει ότι το app (που δημιουργήθηκε έπειτα από πρωτοβουλία της Ένωσης Ποδοσφαιριστών της Φινλανδίας) ανήκει εξ ολοκλήρου στην Ενωση των ποδοσφαιριστών, αλλά λειτουργεί υπό την αιγίδα της FIFA, η οποία θα το μοιράσει στους ανά τον κόσμο ποδοσφαιριστές, μέσω των εθνικών ομοσπονδιών. Ετσι, η FIFA θα έχει δικαίωμα να συγκεντρώσει όσα στοιχεία συλλέγει η εφαρμογή, τα οποία βάσει συμβολαίου είναι υποχρεωμένη να ερευνήσει σε βάθος.
Ο Roy Vermeer, Legal Director της FIFPro, δήλωσε πως η στήριξη της FIFA σημαίνει πολλά για την Ενωση, αφού έτσι η εφαρμογή θα γίνει πιο εύκολα προσβάσιμη σε ποδοσφαιριστές σε όλον τον κόσμο. Δεν έκρυψε την αισιοδοξία του για τα αποτελέσματα που θα φέρει η χρησιμοποίηση της εφαρμογής στη μάχη κατά των στημένων και πρόσθεσε: «οι παίκτες τιμωρούνται όταν δεν καταγγέλουν μια απόπειρα χειραγώγησης ενός αγώνα. Πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συνεργαστούν, χωρίς όμως να φοβούνται σε τι κίνδυνο βάζουν τους εαυτούς τους, τις οικογένειές τους και τις καριέρες τους. Το Red Button τούς δίνει αυτήν την ευκολία και θα βοηθήσει στη διαχείριση αυτού του πελώριου ρίσκου στο οποίο μπαίνουν χωρίς οι ίδιοι να ευθύνονται».
Από την πλευρά του ο Oliver Jaberg, αντιπρόεδρος της FIFA, αρμόδιος σε θέματα διαφάνειας και αντι-ντόπινγκ, υπογράμμισε πως «η διασφάλιση της αξιοπιστίας του ποδοσφαίρου και η διαβεβαίωση πως όλοι οι εμπλεκόμενοι μπορούν να παίζουν σε ένα ασφαλές περιβάλλον είναι βασικό μέλημα της FIFA». Αναφορικά με τη νέα συνεργασία με τη FIFPro, είπε: «[Η εφαρμογή] θα δώσει στους παίκτες ακόμα μια εύχρηστη πλατφόρμα ώστε να μοιράζονται τις ανησυχίες τους με εχεμύθεια».
Η αλήθεια είναι πως μια τέτοια πρωτοβουλία ήταν αναγκαία. Δεν πάει πολύς καιρός από τη δημοσιοποίηση της έρευνας της Europol, η οποία απέδειξε πως το ποδόσφαιρο είναι το πιο ευάλωτο στο οργανωμένο έγκλημα σπορ. Ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπως η παρούσα, αφού η κρίση της πανδημίας έφερε σημαντικές μειώσεις στα συμβόλαια. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Αγγλία υπάρχει έντονος φόβος για αύξηση των στημένων λόγω του κορονοϊού.
Ρόλο πρέσβη για την εφαρμογή παίζει ο Μαλτέζος ποδοσφαιριστής Samir Arab. Ο 26χρονος αμυντικός της Balzan, ομάδας πρώτης κατηγορίας της Μάλτας, μόλις εξέτισε ποινή αποκλεισμού δύο ετών από το ποδόσφαιρο επειδή ουδέποτε κατήγγειλε μια προσπάθεια χρηματισμού του, όταν ήταν 21 ετών, παρότι ποτέ δεν αποδείχθηκε πως δέχθηκε τη δωροδοκία.
Η ιστορία μάς πηγαίνει πίσω στο 2016, όταν αγωνιζόταν στην Εθνική Ελπίδων της πατρίδας του. Τότε ένας πρώην συμπαίκτης του τον κάλεσε για καφέ και του πρόσφερε 3.000 ευρώ για να βοηθήσει στο στήσιμο ενός αγώνα. Ο Arab αρνήθηκε την προσφορά, όμως φοβήθηκε να πάει το θέμα στις Αρχές.
«Ξέρω ότι οι άνθρωποι που κρύβονται πίσω από τέτοιες κινήσεις είναι μέλη της μαφίας ή έστω πολύ επικίνδυνοι», παραδέχεται. Τελικά η αστυνομία έμαθε τα όσα συνέβησαν και ξεκίνησε έρευνα. Ο ίδιος ο Arab βοήθησε αρκετά και κατέθεσε στο δικαστήριο. Παρότι, όμως, ουδέποτε του ασκήθηκε κάποια ποινική δίωξη, τα ποδοσφαιρικά πειθαρχικά σώματα τον τιμώρησαν με δύο χρόνια αποκλεισμό, επειδή δεν πήγε αυτοβούλως στις Αρχές.
«Έχασα δύο χρόνια από την καριέρα μου. Έχασα δύο χρόνια εξέλιξης», είναι το μήνυμά του σήμερα.
